Gezondheid

Knoflookextract kan de bloedvaten ontdoen van plaque: de opeenhoping van vetachtige stoffen op de binnenwand van de slagaders. De plaque is vaak de voorloper van een hartinfarct. Knoflook vertraagt de aangroei van ‘zachte’ (dat wil zeggen: niet-verkalkte) plaque tot 80 procent en vermindert de hoeveelheid vetafzetting in de bloedvaten, blijkt uit nieuw onderzoek.

Het knoflooksupplement dat in vier verschillende studies getest werd, was gerijpt knoflookextract (aged garlic extract of AGE) en de onderzoekers zijn ervan overtuigd dat het [highlight]’de voortgang van atherosclerose (aderverkalking) kan vertragen en de eerste stadia van hart- en vaatziekten kan terugdraaien'[/highlight], aldus Matthew Budoff van het Biomedische Onderzoeksinstituut in Los Angeles.

Een dagelijkse dosis van 2400 mg van het supplement lijkt veel symptomen van een vroeg stadium van hartziekte een halt toe te roepen, zeggen de onderzoekers. Ze testten het middel op een groep van 55 patiënten tussen de 40 en 75 jaar oud. De deelnemers leden aan het metaboolsyndroom, dat gekenmerkt wordt door obesitas, hoge bloeddruk en hartziekte.

Aan het begin van de één jaar durende studie werd de hoeveelheid plaque in hun kransslagaders gemeten, en na een jaar gebeurde dat opnieuw.

Bron: Journal of Nutrition, 2016; doi: 10.3945/jn.114.202333

Beweging is goed voor je, maar het helpt waarschijnlijk niet om kilo’s kwijt te raken. Ons lichaam past zich bij meer activiteit aan en gaat minder calorieën verbranden. Hoewel je aan het begin van een intensief trainingsprogramma wel gewicht verliest, zal dat na een paar dagen of weken minder worden, tot stilstand komen of je zult zelfs weer aankomen, aldus onderzoekers van de City Universiteit in New York.

Hoofdonderzoeker Herman Pontzer zegt dat hem dit duidelijk werd nadat hij onderzoek had gedaan onder de Hadza. Dat is een volk van jager-verzamelaars in Tanzania, dat een buitengewoon actief leven leidt, dagelijks vele kilometers aflegt en zwaar lichamelijk werk verricht. Desondanks was hun dagelijkse energieverbruik gelijk aan dat van iemand uit de VS of Europa die een zittend leven leidt.

Om dit verder te onderzoeken, rekruteerden Pontzer en zijn team meer dan 300 mannen en vrouwen en volgden ze een week lang hun activiteiten en energieverbruik, of ‘calorieverbranding’. Hoewel er een klein verschil was tussen degenen die bijna alleen maar stilzaten en anderen die aan matige beweging deden, verdween dit voordeel bij mensen die matig tot veel fysieke activiteiten hadden.

Misschien is er een sweet spot, een optimale hoeveelheid beweging waarbij calorieën worden verbrand, aldus Pontzer. Maar de [highlight]beste manier om af te vallen is gezond en verstandig eten[/highlight].

Bron: Cell: Current biology, 2016; doi: 10.1016/j.cub.2015.12.046

Als je slechts één glas water extra drinkt per dag, doe jij je gezondheid al een groot plezier. Mensen die tot drie glazen water per dag drinken, eten 205 calorieën minder, hun zoutconsumptie daalt met 250 mg, hun suikerconsumptie met bijna 18 gram en hun cholesterolconsumptie met 21 mg per dag.

Zelfs als je de hoeveelheid water die je drinkt met slechts 1 procent verhoogt, word je al een beetje gezonder, zeggen onderzoekers van de Universiteit van Illinois. [highlight]Water uit de kraan, water uit een waterkoeler of flessenwater had het grootste effect op de gezondheid[/highlight], hoewel de onderzoekers ook vloeistoffen als zwarte thee, kruidenthee en koffie meetelden. Gemiddeld dronken de ruim 18.000 volwassenen die meededen aan het onderzoek bijna een liter (993 ml) water per dag. De onderzoekers ontdekten een [highlight]opvallend verschil tussen het dieet van degenen die slechts één glas per dag dronken en dat van hen die meer dronken[/highlight].

Maar hoeveel je ook drinkt, als je er slechts één glas water per dag aan toevoegt, gaat jouw gezondheidsvoordeel met sprongen vooruit, zeggen de onderzoekers.

Bron: Journal of Human Nutrition and Dietetics, 2016; doi: 10.1111/jhn.12368

Als je slechts één appel per dag eet, kan dat jouw kans op een fataal hartinfarct met 60 procent verminderen. Het kon weleens net zo goed werken als een statine of een antihypertensivum om jouw cholesterol of bloeddruk te verlagen.

Fruiteters verminderen kans op hartproblemen
Dit gezondheidsvoordeel bereik je al met slechts 100 gram fruit per dag: bijvoorbeeld een halve appel. Het is belangrijk dat het fruit vers is en niet bewerkt. Het belang van fruit eten kwam aan het licht toen onderzoekers de gezondheid en het menu van meer dan 500.000 Chinese mannen en vrouwen bestudeerden, van wie haast niemand fruit at. Dus de voordelen van de minderheid die geregeld fruit at, staken duidelijk af bij de rest, aldus de onderzoekers van de Oxford Universiteit. Regelmatige fruiteters verminderen hun kans op een fataal hartinfarct met 60 procent en hun kans op grote hartproblemen of een beroerte met 66 procent. Dit werd bevestigd door hun lagere bloeddruk en lager cholesterolgehalte.

De studie had een looptijd van zeven jaar en staafde de resultaten van eerdere studies. Daarin was al geconstateerd dat een gebrek aan fruit in het menu van de Chinezen één van de belangrijkste oorzaken was van een vroegtijdige dood. De onderzoekers schatten dat geregeld fruit eten in China ongeveer 500.000 sterfgevallen door hartziekte kan voorkomen, en nog veel meer beroertes en hartinfarcten zonder fatale afloop.

Bron: New England Journal of Medicine, 2016; 374: 1332-43

Bij het woord conditietraining denken we al gauw aan eindeloze zweetsessies in een broeierige gymzaal. Maar misschien is dat niet nodig. Wetenschappers denken dat korte uitbarstingen van hoog intensieve lichaamsbeweging net zoveel gezondheidsvoordeel opleveren. [highlight]Slechts drie keer per week 20 seconden lang hard fietsen kan al voldoende zijn om jouw hart gezond te houden[/highlight]. En als je niet wilt fietsen (op een hometrainer of een gewone fiets), is de trap op rennen ook goed.

Deze aanpak, die High Intensity Interval Training (HIIT) wordt genoemd, werd ontwikkeld door wetenschappers van de Canadese McMaster Universiteit in Ontario. Ze hadden al vastgesteld dat de training de conditie van hart en longen verbetert en onze insulinegevoeligheid verhoogt. Nu hebben ze, in een nieuw experiment, HIIT vergeleken met de meer gebruikelijke, matig intensieve beweging.

De onderzoekers verzamelden een groep van 27 mannen die tot dusver weinig of geen beweging hadden, en onderwierpen die twaalf weken lang aan HIIT of matig intensieve beweging. De matige beweging bestond uit drie maal per week drie kwartier achter elkaar fietsen. De verbetering in gezondheid van de mannen was in beide groepen vrijwel hetzelfde, en dat terwijl de matig bewegende groep vijf keer zoveel tijd aan beweging had besteed.

Het protocol voor HIIT bestaat uit [highlight]3 keer 20 seconden zo krachtig mogelijk bewegen, bijvoorbeeld zo hard mogelijk fietsen, verdeeld over een periode van 10 minuten[/highlight]. De training wordt voorafgegaan door een warming-up van 2 minuten en na afloop volgt een cooling-down van 3 minuten. De deelnemers deden dit driemaal per week.

‘Veel mensen noemen gebrek aan tijd als de belangrijkste reden om niet te bewegen. Ons onderzoek laat zien dat een aanpak gebaseerd op intervallen net zo goed werkt: [highlight]je kunt in minder tijd dezelfde voordelen voor je gezondheid en conditie behalen als met een traditionele aanpak[/highlight],’ aldus onderzoeker Martin Gibala, hoogleraar kinesiologie aan de universiteit.

Bron: PLOS ONE, 2016; 11: e0154075

Tequila is niet bepaald een gezond drankje, maar de plant waar de alcoholhoudende drank van gemaakt wordt helpt ons lichaam bij de opname van calcium en magnesium, en zou daarom osteoporose kunnen voorkomen. Extract uit de agave tequilana bevordert bovendien de aanmaak van nieuw bot.

Fructanen van de blauwe Agave tequilana kunnen helpen om 50 procent meer calcium en magnesium te absorberen, en binnen acht weken nieuw botweefsel aan te maken. Maar [highlight]wil het goed werken, dan hebben we gezonde darmen nodig met ‘goede’ bacteriën[/highlight], die de fructanen kunnen fermenteren en in vetzuren kunnen omzetten.

Op dit moment is het onderzoek naar de fructanen nog in een vroeg stadium en proeven zijn tot dusver alleen bij laboratoriummuizen uitgevoerd, aldus Mercedes Lopez van het Centrum voor Onderzoek en Hogere Studies in Mexico. Maar die proeven leveren indrukwekkende resultaten op. De muizen namen niet alleen 50 procent meer magnesium en calcium op, maar de diameter van hun dijbeen was groter dan van de muizen die de fructanen niet kregen.

Als klinische proeven dezelfde uitkomsten opleveren, zou het een [highlight]alternatieve manier zijn om osteoporose te voorkomen en te behandelen[/highlight], zegt Lopez.

Bron: Centre for Research and Advanced Studies, Mexico, 9 april 2016

Slechts een klein procent van de Nederlanders zal de honderd bereiken, maar in Italië is er een dorpje waarvan al driehonderd inwoners meer dan honderd jaar oud zijn. Onderzoekers beginnen te ontdekken wat hun geheim is voor een lang en gezond leven.

Mediterraan dieet
De dorpelingen uit Acciaroli, een afgelegen kustplaatsje, hebben [highlight]veel minder vaak hart- en vaatziekten of Alzheimer, en daarom is er onderzoek gedaan naar hun leefstijl en dieet[/highlight]. Dat gebeurde door de Universiteit van Californië in San Diego. Hoewel het onderzoek nog maar net begonnen is, hebben de onderzoekers nu al ontdekt dat de dorpelingen een [highlight]gezond mediterraan dieet[/highlight] gebruiken, maar dat ze daar een eigen draai aan hebben gegeven: [highlight]ze voegen aan de meeste maaltijden rozemarijn toe. Ook lopen ze dagelijks lange afstanden en trekken door de bergen die het dorp omringen; dat is een vast onderdeel van hun dagelijks leven[/highlight].

In een andere studie naar een hoge ouderdom hebben Japanse onderzoekers ontdekt dat veel ouderen te weinig antioxidanten binnen krijgen. Als mensen éénmaal 65 zijn, zouden ze meer voedingsmiddelen moeten gebruiken die rijk zijn aan antioxidanten. Ook zouden ze aan lichaamsbeweging moeten doen om hun spierkracht te behouden, aangezien die afneemt bij het ouder worden. Onderzoekers van het Okinawa Instituut voor wetenschap en technologie deden hun ontdekking toen ze de metabolieten onderzochten die verband houden met het verouderingsproces.

Bron: University of California San Diego

Het eten van zout is slecht voor jouw hart, ja toch? Mis! Ondanks alle waarschuwingen voor de gezondheid lijkt het omgekeerde het geval: zout helpt een hartinfarct of beroerte te voorkomen. [highlight]Alleen mensen met een hoge bloeddruk moeten oppassen dat ze niet te veel zout eten[/highlight], zeggen onderzoekers. [highlight]Mensen die een zoutarm (natriumarm) dieet volgen, lopen misschien zelfs extra gevaar en verhogen hun kans op een hartinfarct of een beroerte[/highlight].

Hoewel het eten van minder zout inderdaad de bloeddruk verlaagt, wordt dat voordeel meer dan tenietgedaan door het verhoogde risico op hart- en vaatziekten, aldus onderzoekers van de Canadese McMaster Universiteit. Een zoutarm dieet verlaagt de bloeddruk slechts ‘in geringe mate’. ‘De hoofdvraag is niet of de bloeddruk lager is als je heel weinig zout eet, maar of het de gezondheid verbetert’, zegt hoofdonderzoeker Andrew Mente.

Mente en zijn team onderzochten de invloed van zout op de gezondheid van ongeveer 130.000 mensen in 49 landen. En [highlight]wat ze ontdekten verbaasde hen, want het is in strijd met het gangbare advies voor de volksgezondheid, namelijk dat we beter af zijn met minder zout. Iedereen, zelfs mensen met een hoge bloeddruk, heeft baat bij het eten van een ‘gemiddeld’ dagelijks portie zout[/highlight]: dat komt neer op 3,5 tot 4 gram.

Te lage zoutconsumptie gevaarlijk voor gezondheid
Zout beschermt ons tegen een hartinfarct, beroerte en dood door hart- en vaatziekten, zoals eerdere studies al hebben aangetoond. Zout is alleen een probleem voor mensen met een te hoge bloeddruk die ongeveer 6 gram zout per dag eten: dat is nog geen 10 procent van de bevolking. [highlight]Hoewel het algemene advies dus een lage zoutconsumptie aanbeveelt, die weleens gevaarlijk zou kunnen zijn voor onze gezondheid, krijgen de meeste mensen gelukkig toch de juiste hoeveelheid binnen[/highlight], aldus de onderzoekers.

Bron:
– The Lancet, 2016; doi: 10.1016/S0140-6736(16)30467-6
– CardioSmart, American College of Cardiology
– Science Daily

Postmenopauzale vrouwen kunnen hun kans op borstkanker verlagen door supplementen te slikken met omega 3-vetzuren. De [highlight]ontstekingsremmende eigenschappen zijn net zo krachtig als medicijnen, blijkt uit nieuw onderzoek[/highlight]. Het supplement is vooral effectief bij postmenopauzale vrouwen die dikker borstweefsel of overgewicht hebben.

Onderzoekers van het Penn State Milton S. Hershey Medisch Centrum vergeleken het supplement met een anti-oestrogeen medicijn (raloxifene) bij een groep van 266 postmenopauzale vrouwen die geen verschijnselen hadden die op borstkanker wezen. In de twee jaar dat de vrouwen omega 3 slikten, nam hun borstdensiteit af (de dichtheid van hun borstweefsel), maar dit was het meest opvallend bij degenen met een BMI hoger dan 29: de grens voor obesitas. De omega 3-supplementen bevatten 375 mg DHA (docosahexaeenzuur) en 465 mg EPA (eicosapentaeenzuur).

De onderzoekers denken echter dat [highlight]DHA de grootste rol speelt bij het verlagen van de borstdensiteit. Borstdensiteit is een belangrijke aanwijzing voor borstkanker[/highlight].

Bron: Penn State Milton S. Hershey Medical Center

De oude Grieken wisten al het één en ander over het vertragen van het verouderingsproces (en over hoe je er jonger uit kunt zien): kauwen op wilgenbast. Nu hebben wetenschappers ontdekt dat ze weleens gelijk konden hebben.

Wilgenbast bevat zes stoffen die direct van invloed zijn op de verouderingsprocessen van ons lichaam. Bovendien is het effect ervan vijf keer zo groot als dat van sirolimus en metformine, twee medicijnen die de veroudering zouden remmen. De zes stoffen kunnen veilig worden geconsumeerd en ze hebben ook nog andere voordelen voor onze gezondheid. De oude Grieken waren bijvoorbeeld meer geïnteresseerd in de [highlight]pijnstillende en koortswerende eigenschappen van wilgenbast[/highlight].

Onderzoekers van de Canadese Concordia Universiteit en het biotechbedrijf Idunn Technologies in Quebec zochten in 10.000 trials naar plantenextracten die de levensduur van gist zouden kunnen verhogen. Want op celniveau lijkt het verouderingsproces van gist erg op dat van mensen. [highlight]In al die studies vonden ze zes moleculen die het verouderingsproces van gist vertragen, en die moleculen zijn allemaal aanwezig in wilgenbast[/highlight].

Bron: Oncotarget, 2016; doi: 10.18632/oncotarget.7665